Over Feruna

De vergeten mythe van Feruna

Feruna is de godin van het ontstaan van leven, van het prille begin. De boeren rondom de Usseler Es bij Enschede aanbaden deze Twentse Germaanse vruchtbaarheidsgodin bij het planten van nieuwe gewassen. Zij deden dit, volgens het verhaal, boven op de es, op de plek waar al eeuwen een vlierstuik staat.  Feruna werd aanbeden in de lente en is hoedster van alles dat jong is.

Kunstenares Judith Schepers maakte kennis met het verhaal over Feruna aan de keukentafel van haar inmiddels overleden oma, die bijna een eeuw oud is geworden en waar zij als kind veel tijd doorbracht. Haar oma kende, toen zij jong was, een aantal oude boeren die rondom de Usseler Es woonden. Deze oudere boeren aan het begin van de vorige eeuw kenden de mythe van Feruna nog. De jongere generaties zijn de godin geheel vergeten.

Feruna heeft in de omgeving waar men haar ooit aanbad niets achter gelaten. Er zijn geen fysieke aanwijzingen over de cultus rondom haar in Twente bewaard gebleven. Vermoedelijk is dit de voornaamste reden dat mensen haar volledig uit het oog verloren zijn. De aan haar verwante Germaanse godin Tanfana bijvoorbeeld, geniet tot op heden een vrij goede bekendheid. Maar Tanfana heeft, naast de verhalen die er over haar van generatie op generatie zijn doorverteld, de Grote Steen op het marktplein in Oldenzaal nagelaten. Deze steen heeft in vroegere eeuwen op de Tankenberg gelegen, waar een tempel, die aan Tanfana gewijd was, zou hebben gestaan. De steen is tijdens de kerstening naar het marktplein verplaatst. En zo blijft de mythe leven, want om zo’n enorme steen kan niemand heen. Feruna heeft minder goed voor zichzelf gezorgd in dit opzicht. Zij is geheel afhankelijk van orale overlevering. Omdat de verteller, als communicatiemedium, al generaties geleden werd ingehaald door radio, tv en later internet, zijn veel verhalen die betrekking hebben op één specifieke kleine streek in de vergetelheid geraakt.

Het Feruna Genootschap

Het Feruna Genootschap werd in mei 2011 opgericht door Mariska van Heijster en Judith Schepers met als doel om de draad van de vertellers van weleer op te pakken en de mythe van deze Twentse vruchtbaarheidsgodin opnieuw wereldkundig te maken. Om de mythe een fysieke vorm te geven ontwierp Judith Schepers het Teken van Feruna voor de godin. Door het Teken steeds op verschillende plekken te laten opduiken hoopt het Genootschap de mythe van Feruna weer nieuw leven in te blazen.

Het Genootschap organiseert acties om het Teken van Feruna te verspreiden en om de mythe van Feruna onder de aandacht te brengen. Bijvoorbeeld door aanwezig te zijn op evenementen of door het Teken van Feruna in de openbare ruimte te plaatsen. Op dit blog wordt verslag gedaan van de ondernomen acties. Mocht er nieuwe informatie over Feruna gevonden worden dan wordt dit ook hier vermeldt.

Contact

Als u vragen of opmerkingen heeft voor Het Genootschap, of als u informatie heeft over Feruna, dan kunt u mailen naar ferunagenootschap@gmail.com.

Hoe het begon

Download hier het verslag van de start van het Feruna project in 2008.

Advertentie